Lavanta Çiçeği ve Yararları Hakkında Her Şey

Birçoğumuzun aklında kokusu ve rengiyle kalan lavanta çiçeği çok sayıda faydası olan etkili bir bitkidir. Botanik açıdan biraz detaya girilmesi gerekirse, ballıbabagiller familyasından olduğu söylenebilir. Boy uzunluğu en fazla 1 metre kadar olur. Gövde bölümü dört köşe yeşil renkli ve güzel kokuludur. Biti ikinci senesindeyken gövdesi odunsu hal alacaktır. Yaprak bölümleri grimsi yeşil, ince ve uzundur. Aynı şekilde bu bölümün de kokulu olduğu fark edilir. Uzun sapların uç bölümünde seyrek başaklar şeklinde var olan ve kokulu, renkli çiçekleri yer almaktadır. Görsel olarak son derece hoş bir izlenim yaratır. Bitkinin geneline güzel kokusunu veren gövde, yaprak, sap ve çiçek kısımlarındaki küçük yıldıza benzeyen tüylerdir. Bitkinin meyveleri sonbahar döneminde olgunlaşır ve her bir meyvede dörder tane fındık şeklinde tohumu görülecektir.

Yetişme Alanı ve Önemli Bilgiler

Lavantanın esas yetişme alanı Akdeniz havzasıdır. 20 kadar farklı türü bu bölgede mevcuttur.  Çeşitlerden bazılarının Türkiye’de de yetiştiği görülebilir. Lavanta çeşitleri bileşen özellikleri ile de önemli botanik biliminde önemli yer tutar.

• Organik asitler olan uçucu yağ,
• Glikozitler,
• Alkaloitler
• Tanen lavanta içindeki maddeler olarak bilinmektedir. Bazı maddelerin özelliklerinden yararlanmakta ve birtakım işlemlerde kullanılmaktadır.

Bitkinin toplanma eve saklanma zamanı temmuz/ağustos aylarında gerçekleşmelidir.  Bu dönemde tomurcuk halindedir ve toplanması gereken zaman budur. İşlem sırasında sağları ile beraber alınır, demet şekline getirilerek gölge bir alanda kurutulur. Tamamen kurutulduktan sonra çiçekler sap bölümünden ayrılmaktadır.

Lavanta Kullanım Alanları

Lavanta bitkisi farklı formlarda birçok endüstriyel alanın malzemesi olmuştur. Daha açık bir örnekle yağ formunda lavanta kullanım alanları esans amaçlı parfüm sektöründe değerlendirilmektedir. Bunun yanında evlerde manüel olarak da kullanılabilir. Küçük keseler halinde çamaşır aralarına koyulduğunda iç açıcı bir koku oluşturacaktır.

Lavanta Çiçeği Nasıl Yetişir?

Yarı çalımsı özellikleriyle lavanta çiçeği çok yıllık bitki sınıfındadır. Kullanan bölümleri genelde çiçeklerdir ve sapları ile beraber üretilen yap dünyadaki en çok tercih edilen 15 uçucu yağ arsında bulunur. Linalool ve linalil asetat içeren uçucu yağlar, birtakım ölçütlere göre kalitelendirilmektedir. Bu yararları nedeniyle bazı bireysel ve kurumsal yapılanmalar çiçeğin yetiştirme biçimi ile ilgilenebiliyor. Sözgelimi lavanta yetiştirmek için bazı detaylar şöyle sıralanabilir:

• İklim ve toprak isteği açısından bitkinin çok seçici olmadığını belirtmek gerekiyor. Kireç bakımından zengin olan, pH miktarı 5,8 -8,3 olan kalkerli- kuru topraklarda daha iyi yetiştiği bilinmektedir. Lavanta çiçekleri sıcak havalara karşı oldukça dayanıklılardır. Ayrıca soğuk ve kurak iklimler çok etki etmeyecektir. Sadece çok sert süren kışlarda bazen zarar görme ihtimali vardır. Ancak genel olarak dayanıklı bir çiçektir.
• Üretimi ve yetiştirme tekniği açısından generatif ve vegeratif üretim şeklinde seçenekleri görmek mümkündür. Bunlardan vegeratif üretimde çelikler ve köklü sürgünler kullanılır. Bunlar bitkiden elde edilmektedir. Köklenme ortamı kum, orman toprağı, torf gibi alanlardır. Köklenmeyi daha iyi hale getiren hormon kullanımı özellikle çeliklerle yapılan üretimler için geçerlidir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken, çelik alımında bitkinin uyanmadığı dinlenme döneminde alınması gerektiğidir. İkinci olarak generatif   üretimde bitkinin tohumlarından yararlanılır. Bu noktada da lavanta tohumları her bitkide olmadığı için bu hallerde ilk üretim tekniği zorunlu olacaktır. İkinci üretim biçimi kullanılırken doğrudan tohumlar tarlaya atılır ve kök salması beklenir. Tabi bu noktada yabancı ot durumuna dikkat etmek gerekiyor. Verimi artırmak için fideleme ile üretim bu noktada önem teşkil ediyor. Fideleme yönteminde lavanta tohumları yastıklara eklenir ve önce fide oluşur. Sonra da tüplenme işlemi akabinde araziye dikim gerçekleşir.
  

Lavantanın Faydaları

Genel olarak lavantanın faydaları şu şekildedir:

• Vücudun herhangi bir bölgesinde ağrı varsa, bu alana lavanta ile masaj yapıldığında iyileştirici etki yaratacaktır.
• Romatizma ve benzer hastalıkları olanlar için lavanta bitkisi idealdir.
• Burkulma ve kırılma sorunu yaşayan kişilerin eklem yerlerine lavanta ile masaj yapmaları önerilir.
• Strese bağlı meydana gelen baş ağrılarında iyileştirici etki yaratır.
• İştah sorunu olan kişiler için lavanta bitkisi iyi bir iştah açıcıdır.
• Sindirim sorununa iyi gelir. Rahat hazım sağlar.
• Lavantanın kokusu depresyon hastalığı için iyi gelir.
• Sakinleştirici etkisi vardır, gereksiz siniri üzerinizden atar.
• Mide şişkinliği, aşırı asit ve gaz sorunu için idealdir.
• Mide bulantısına iyi gelir, kokusu kusma refleksini azaltır.
• Lavanta çiçeği olan kokular, insan vücudu için ferahlık hissi yaratır.
• Lavanta çiçeğini çamaşırlarınızın arasına koyduğunuzda güve oluşumu görülmez. Banyo yaparken de kullanarak rahatlama katsayınızı artırabilirsiniz.
• Lavanta çiçekleri safrayı söktürmede birebirdir.
• Böbreklerin temizlenmesinde etkilidir.
• Uyuşukluk hissinin giderilmesi için idealdir.
• İdrarda artış gözlemlenir.
• Beyin fonksiyon bozukluklarında yararlıdır.
• Bayılma sorunu hastalarda iyileştiricidir.
• Nezleye karşı iyi gelir.
• Oda spreyi formunda kullanılabilir, kimyasal tercih etmeyenler için idealdir.
• Lavantalar hastanelerde II. Dünya Savaşı devam ederken dezenfektan olarak kullanılmış bitkilerdir.
  

Lavanta Çiçeği Kullanımı

Çiçeğin kendisini kullanarak avantaj sağlamak iç.in   1 bardak kaynar suyun içinde 8-10 tane lavanta eklenir. 10 dk. bekletilir ve sonrasında günde 3-4 bardak tüketilir. Ayrıca bir diğer kullanım şekli olan lavanta tozu ile de içimi mümkündür. Bu şekilde gün içinde 3 kere 1-2 gram olacak biçimde tüketilir. Ekstra kaynatılmamalı hap şeklinde içilmelidir. Şayet sinüzit için kullanmak istiyorsanız mercan köşk ve lavantayı beraber haşlamanız ve günde 3-4 çay bardağı içmeniz önerilir. Dolabınızda hazır olarak saklamak istiyorsanız, lavanta bitkisinin tam 4 katı kadar şekerle onu eziniz ve bir süre beklettikten sonra kapalı kap içinde dolapta muhafaza ediniz. Ayrıca:

• Lavanta çiçeğinin kaynatılması, özellikle ergenlik dönemindeki saç hastalıklarına iyi gelir.
• Sedef, egzama gibi önemli cilt rahatsızlıkları için 1 bardak alkol içine 100 gram çiçek eklenir, bu şekilde 1 hafta beklemesinin ardından süzülür ve kompres yapılır.
• 5 avuç kadar lavanta çiçeği 1 litre suyun içine eklendikten sonra 2 gün bekletilir ve şişede tutulur. Felçli uzuvlara masaj yapılmasının ardından 4 hafta içinde rahatlama görülecektir.

Lavanta Detoksu Nasıl Yapılır?

Vücudunuzdaki gereksiz maddelerden arınmak için lavanta detoksu kullanabilirsiniz. 6-7 adet enginar yaprağı, tatlı kaşığı lavanta,3 avuç kuru hindiba 1 adet kök zerdeçal 1,5 litre su ile beraber hepsi kaynatılır. Soğuması beklendikten sonra ayrıca dolapta bekletilir. Hazırlanan   karışım her hafta yeniden hazırlanmalı, sabah ve akşam 1 su bardağı kadar alınmalıdır. Yemeklerden 20 dakika önce alınarak bu şekilde 2 hafta devam edilir.

Lavanta Yağı Nedir?

Yatıştırıcı etkiye sahip olan lavanta yağı birçok açıdan günlük yaşamınıza katkı sağlar. Lavantanın içindeki bazı yararlı maddelerin alınması ile hazırlanır ve çok geniş kullanım alanı vardır. Lavanta yağının faydaları şöyle sıralanabilir:

• Cinsel isteği- gücü arttırır, afrodizyak etki yaratır.
• İshal tedavisinde yararlıdır.
• Stresle ilgili lavanta çiçeğinin gösterdiği faydaları gösterir.
• Migrene iyi gelir.
• Kan basıncı sorunlarını düzenler.
• Lavanta yağı dahilen alındığında astım, bronşit gibi hastalıklara iyi gelir. Ayrıca mikrop öldürücü ve terletici etkisi vardır. Aşırı heyecan hallerinde sizi rahatlatır. Şişkinlik sorunu olanlar için faydalıdır.
• Lavanta yağı ile yapılan ballar Avrupa’da çok tercih edilmektedir.